Ik heb echt even een moment gedacht dat we klaar waren met die ballen, althans, in de media, maar nee, de pret begint nu pas echt. De proefopstelling afgelopen dinsdagochtend met een opblaasbare variant bewees weer eens: bij iedere rimpeling op het Stationsplein komt er weer een petitie, mening, facebookpagina bij. Ik maakte me er deze week zelf ook schuldig aan: zit je te werken met Facebook zachtjes pruttelend op de achtergrond, komt het ‘nieuws’ na een kwartier al naar je toe: hee, opblaasbollen! Oh, ze zijn alweer leeg. Wie maakt de eerste woordgrap? ‘Mythe doorgeprikt, Rotterdam had ballen, rol ze maar de Maas in’, en ga zo maar door. Kunstwerk al half geslaagd, zou je zeggen.
Wanneer moet kunst tastbaar zijn? Wanneer is het beter als het een idee blijft?
Wim T. Schippers liet begin jaren zestig van de vorige eeuw een flesje prik in de Noordzee leeglopen, niet om iets tastbaars te creëren maar bij wijze van daad. Menigeen trok misschien de wenkbrauwen op, er werd een Polygoonfilmpje van gemaakt, tot een volksopstand leidde dit niet.
De essentie van kunst wordt mooi weergegeven in deze zin in een artikel dat Martijn van Calmthout ooit in 1998 in De Volkskrant schreef: ‘Heeft iemand zónder koeien ook koeien, maar dan nul koeien? Of heeft hij pas koeien bij één koe of meer? ‘
Analoog hieraan zou je kunnen zeggen: is het plein voor Rotterdam CS nu nog wel de meest geschikte plek voor Kissing Earth nu iedereen de moderne versie van het vergrootglas, de smartphone, er permanent op heeft gericht? Kan daar überhaupt nog een kunstwerk verrijzen? Of is nul kunstwerk ook mooi?
Wanneer moet beleid tastbaar zijn? Wanneer is het beter als het een idee blijft?
Of het typisch Rotterdams is weet ik niet, maar wanhopige en behoeftige mensen schijnen hier bij de beter bedeelde Rotterdammer dermate de irritatie op te wekken dat de partij die onze stad nog niet leefbaar genoeg vindt ook zijn ballen wil laten zien en er schriftelijke vragen over stelt in de raadszaal aan de Coolsingel. ‘In 2003 hield de fractie ook al een pleidooi voor een celstraf na bedelen’, zo lees ik. 2003? Serieus? Nog even en we vieren het twaalf-en-een-half-jarig bestaan van een idee. Lijkt wel kunst! Waar is het Polygoonjournaal als je ze nodig hebt?
Is met vervelende bedelaars opsluiten, beboeten, straffen dan ook het probleem, de irritatie, weg? Nul bedelaars = geen bedelaars? Het feit dat je hier dan weinig over hoort op de informatiekanalen stemt mij dan wel weer hoopvol: zullen we dit een idee ook maar een idee laten? En het er in 2028 weer eens over hebben?
Doe voor nu maar gewoon nul kunstwerk voor Rotterdam CS, er bestaat daar inmiddels al een kunstwerk, namelijk virtueel: in de hoofden en op de zakcomputers van de duimtikkende Rotterdammers. Gewoon op die plek ieder half jaar een performance regelen, iets met twee ballen.
Robert Giesselbach
Beeld: RG
Robert Giesselbach maakt websites, woont in Rotterdam-Centrum, doet eindredactie, regelt dingen, gooit teksten om en houdt deze site bij. Is geboren Schiedammer, maar al 34 jaar Rotterdammer en blijft dat ook. Houdt van ontregeling.
leesbaarrotterdam.nl