Feest, soldat en trots. Allemaal woorden die van toepassing waren bij de opening van de Kaapverdiaanse maand bij NIFFO Galerie. Natgeregend door een kapotte paraplu en bevroren door de winterse kou arriveerde ik in een bomvolle galerie vol Kaapverdianen, kunstliefhebbers en belangstellenden. Mijn bril besloeg door de warmte en door een warm welkom van de aanwezige Kaapverdiaanse gastvrouw waardoor ik meteen de winterse kou vergat.
In het verleden heb ik veel contact gehad met de Kaapverdiaanse gemeenschap maar voor de leken nog even wat achtergrondinformatie. Je ziet zelden tot nooit krantenkoppen met als titel ‘Criminele Kaapverdianen opgepakt’. Veel Nederlanders weten niet eens dat er Kaapverdianen in Nederland wonen. Laat staan dat ze weten waar ze oorspronkelijk vandaan komen. Kaapverdië bestaat uit een eilanden groep voor de kunst van West-Afrika. Deze eilanden waren geliefd door de Portugezen en dienden tijdens de Trans-Atlantische slavernij als verzamelplaats en vertrekhaven voor de, uit verschillende landen, gevangen Afrikaanse slaven. Hierdoor verschillen de Kaapverdianen qua huidskleur en etniciteit van elkaar. Vandaag de dag is de Portugese cultuur nog steeds aanwezig in, hoe zij het noemen Cabo Verde (eilanden van de Groene Kaap). De eilanden vormen nu een republiek met in 2013 een inwonersaantal van 531.046 inwoners. (Minder dan alleen al alle 618.109 inwoners van de stad Rotterdam) De stille migranten oftewel Kaapverdianen kwamen vooral na hun onafhankelijkheid in 1975 naar Nederland en in het bijzonder naar Rotterdam. Op dit moment wonen ongeveer 15.302 Kaapverdianen in Rotterdam (driekwart van alle Kaapverdianen in Nederland). Ze staan bekend als harde werkers en hun kinderen doen het zeer goed op school en in het bijzonder het hoger onderwijs.
Kaapverdianen houden van muziek, lekker eten en van feest. Als er een feest is dan mag iedereen meedoen. De bezoekers van de opening waren gemêleerd. Kinderen, jongeren (o.a. van de Wijkschool Feijenoord, yuppen, volwassenen, ouderen, buren en ga zo maar door. Iedereen sprak met elkaar, terwijl zij genoten van de prachtige kunstwerken van João Baptista, de heerlijke hapjes, traditionele Kaapverdiaanse dansshows en leerzame verhalen van bekende Kaapverdianen.
Soldat is een muziekgenre dat zeer geliefd is bij de Kaapverdiaanse gemeenschap. Vooral omdat de Soldatliederen zorgen voor heimwee naar Kaapverdië. Soldat wekt makkelijk emoties op. Deze muziek en ook andere muziek als Morna werden tijdens de tentoonstelling op de achtergrond afgespeeld waardoor je als bezoeker zonder de tekst te verstaan emotioneel werd. Dit is dan ook een mooie aanvulling op onze beleving tijdens de tentoonstelling.
Wat zeer opvalt is dat Kaapverdianen trots op hun achtergrond zijn. Ondanks dat Kaapverdië uit verschillende eilanden met eigen culturen bestaat, zijn Kaapverdianen trots om Kaapverdiaan te zijn en wordt er zeer meegeleefd met de achtergebleven eilandbewoners. Zo heeft Carlos Gonçalves, Kaapverdiaanse politicus en door de Kaapverdianen zelfbenoemde burgemeester van de Rotterdamse Kaapverdianen, een ontroerende speech gehouden. Onlangs waren rond de Kaapverdische eilanden vulkaanuitbarstingen waardoor hele dorpen door de lava weggevaagd zijn. Hierdoor hebben vele Kaapverdianen geen huis meer. Daarom zijn het consulaat van Kaapverdië in Rotterdam en meelevende Kaapverdianen verschillende acties gestart. Uiteraard is er meteen een rekening geopend voor financiële steun (IBAN: NL 90 ABNA 042 61 53 308 t.n.v. Consulaat Cabo Verde o.v.v. “Hulp slachtoffers vulkaanuitbarsting Fogo“ . Tevens zijn er containers beschikbaar gesteld om goederen naar de slachtoffers te sturen. Kleren zijn al genoeg geschonken dus dat is niet meer nodig. Wel zijn etenswaren en verzorgingsproducten meer dan welkom. Denk aan tandenborstels, maandverband, blikvoer zoals bonen, knakworsten, rijst en mineraalwater. De organisatie is uiteraard blij met volle pallets maar boodschappentasjes met producten die onnodig uw keukenkast vullen zijn ook meer dan welkom. Goederen kunnen gebracht worden naar het Consulaat-generaal van de Republiek Kaapverdië (Baan 6, 3011 CB te Rotterdam) of u kunt ze gewoon meenemen naar de NIFFO galerie. Dan heeft u meteen een goede reden om de tentoonstelling te bezoeken. De tentoonstelling is tot 5 januari 2015 te zien bij NIFFO galerie (Pretorialaan 4B, 3072 EM te Rotterdam). Bezoek voor meer informatie de website: www.niffo.nl
Ruben Arnhem
Ruben Arnhem is kunst- en cultuurfilosoof. Hij doet onderzoek naar kunst en culturele diversiteit. Zo heeft hij eerder onderzoek gedaan naar de uitgaansscène in Rotterdam en de verschillen tussen de Turkse homo in Rotterdam en Istanbul.
