Gerben van Dijk is student Cultureel Maatschappelijke Vorming aan de Hogeschool Rotterdam. In het kader van zijn minor+ Meedoen op Zuid is Gerben met een groep medestudenten gestationeerd in buurthuis De Arend. Hun opdrachtgever is Creatief Beheer dat samen met de buurt een kweek- en stekprogramma onderhoudt in de naastgelegen Kas. Vanuit een gastles kregen zij de opdracht om individueel een dag mee te lopen bij een ander sociaal initiatief in de wijk en hun kennis over de wijk en hun netwerk daarbinnen te verbreden. Lees hier Gerbens ervaring.
Geïnteresseerd in de behoeften van de bewoners van de Afrikaanderwijk was er één plek waar ik al langer naartoe wilde: ’t Gemaal aan het Afrikaanderplein. Toen ik ’t Gemaal binnenkwam maakte in direct contact met Ali Osman Safak, een van de medewerkers van de Afrikaanderwijk Coöperatie (WCA) en aanspreekpunt voor ’t Gemaal. Ali is van oorsprong docent Maatschappijleer, maar inmiddels heeft hij zich ontwikkeld tot een echte duizendpoot met vele talenten. Zo is hij ontwerper, conceptontwikkelaar, singer/songwriter, mentor, kunstenaar en ondernemer. Zodoende heeft hij een groot netwerk in de wijk.
Binnen de wijk-co-op is Ali vooral bezig met het coachen van jongeren uit de wijk. Zo geeft hij de workshop 10 voor ondernemen waarin hij jongeren leert om zelfstandige te worden. Ali leert hen in mogelijkheden te denken en brengt hen het belang van waarden als zelfkennis, zelfrespect en zelfvertrouwen bij. Vervolgens helpt hij hen een eigen onderneming te starten en is hij een mentor voor veel jonge, startende ondernemers.
Na kennis gemaakt te hebben met Ali besluit ik mee te helpen tijdens een lifestylemarkt in voor ’t Gemaal. Door meteen mijn handen uit de mouwen te steken hoop ik sneller in contact te komen met de andere deelnemers aan de markt. Die inschatting blijkt juist.
Ik word meteen aan het werk gezet door Margreet die me vraagt om haar te helpen om een karretje met dozen met boeken naar haar kraam te rijden. De inrichting van haar kraam laat ze helemaal aan mij over. Ik vraag Margreet hoe ze in de Afrikaanderwijk Co-op verzeild is geraakt. Ze vertelt ze me dat ze eerst met haar gezin in Hillegersberg woonde. Daar was ze echter niet helemaal happy. Ze voelde zich bekeken, de mensen waren er afstandelijk en interesseerden zich maar weinig voor elkaar.
Na een aantal jaar moest hun huis opgeknapt worden, maar haar man vond een klus-pand in de Afrikaanderwijk. Na twee jaar geklust te hebben gingen ze tijdelijk in de Afrikaanderwijk wonen om hun huis in Hillegersberg op te knappen. Toen beleefde ze de Afrikaanderwijk, sociaal als ze is ging ze naar de kroeg op de hoek een kopje koffie drinken, een beetje onwennig tussen de donkere mannen in deze kroeg. Maar anders dan ze in Hillegersberg gewend was waren deze mensen uiterst vriendelijk en geïnteresseerd. Ook haar nieuwe Turkse en Marokkaanse buren waren vriendelijk en behulpzaam. Uiteindelijk beviel de Afrikaanderwijk zo goed dat ze er met haar gezin is blijven wonen.
Margreet ging ook op zoek naar wat er te beleven was in de buurt en kwam zo bij de wijk-co-op terecht. Door de verhuizing had ze ontzettend veel oude spullen waar ze vanaf wilde. In de kelder van hun nieuwe woning hadden ze daarbij nog een vrijwel complete apothekersinventaris gevonden. Op advies van een vriendin is ze de spullen gaan verkopen. Via de wijk-co-op kon ze een ruimte huren van waaruit ze haar garagesale hield. Inmiddels is ze bijna alles kwijt en vandaag verkoopt ze de laatst restjes. Daarnaast is Margreet stadsambassadeur. In die rol verwelkomt ze nieuwe bewoners in de wijk of stad en maakt zij hen wegwijs.
Iets later komt een Marokkaanse man binnen om een marktkraam te bemannen, het is Youssef en hij is fotograaf. Youssef richt zich vooral op portretfotografie en schiet vaak plaatjes tijdens bruiloften, maar tegenwoordig doet hij ook steeds vaker aan reclamefotografie. Vandaag verkoopt Youssef cosmetische olie die die hij speciaal uit Marokko heeft geïmporteerd. Ook verkoopt hij Amlou, een mengsel van arga-olie, amandelen en honing – een echte Marokkaanse delicatesse.
Vervolgens maak ik kennis met Bianca. Bianca ontwikkelde voorheen horecaconcepten, maar is daarna werkloos geraakt en in de bijstand terechtgekomen. Voorheen schaamde ze zich ervoor om bijstandsgerechtigd te zijn, maar tegenwoordig is ze trots om ondanks alles zo actief te zijn en ze werkt hard om uit de bijstand te komen. Ze is net klaar met een concept voor een eigen winkel. Ze wil een plek bieden aan verschillende mensen om zelfgemaakte of tweedehands kleding aan te bieden.
Vandaag verkoopt ze ook kleding, alles in goede staat. Ze biedt veel merkkleding aan en zelfs nog nooit gedragen kleding waar het etiket nog aan zit. Alles is gedoneerd en de opbrengst gaat naar een goed doel. Ik praat met haar over de binnentuin van het buurthuis en vraag haar hoe ze deze plek het liefst zou zien. “’Als het maar een plek is waar iedereen terecht kan”, zegt ze, “In de buurt is een parkje waar vaak een groep Turkse vrouwen zit met hun kinderen. Zij hebben als het ware deze plek geclaimd, waardoor andere mensen zich daar soms niet welkom voelen. Het mooie van een markt is dat alle culturen zich er prettig bij voelen en door elkaar functioneren, dat zou ik ook graag op die plek zien.”
Als laatste spreek ik Yassir, hij vertelt me dat hij zijn vader helpt die een tweedehands elektronicawinkel heeft aan de Hillevliet: Sky Audio. Zelf wil hij ook ondernemer worden. Ali Safak is zijn mentor en begeleidt hem op zijn weg naar zelfstandig ondernemerschap. Momenteel zoekt hij een bedrijfsruimte, maar dat valt nog niet mee, omdat de ruimtes van Vestia voor hem onbetaalbaar zijn. Zijn moeder valt hem bij: “Met zulke huren kan een jonge jongen toch nooit iets beginnen in de wijk?” Mijn studiegenoot Natascha hoort het gesprek aan en kan hem een tip geven: ze weet dat vastgoedbeheerders goedkope bedrijfsruimtes aanbieden. Ze geeft Yassir een telefoonnummer.
Zo heeft mijn bezoekje aan ‘t Gemaal geresulteerd in een paar geweldige dagen. Ik heb veel contacten opgedaan, maar was vooral overdonderd door het warme bad dat Afrikaanderwijk heet, vol persoonlijkheden die voor zichzelf, maar vooral ook voor elkaar zorgen en alles op alles zetten om de wijk te laten stralen.
Gerben van Dijk
Geredigeerd door: Jeroen van der Starre